کاوشی نظری پیرامون پدیده جهانی شدن و امپریالیسم فرهنگی- رسانه ای: یکسان سازی و همگونی فرهنگی

Authors

میثم فرخی

abstract

جهانی­شدن پدیده­ای است که از دهه­های پایانی قرن بیستم و سال­های آغازین قرن بیست و یکم بر مسائل جهانی، ملی و حتی فردی سایه افکنده است. روند بی­وقفه­ی این پدیده تقریباً همه عناصر خرد و کلان جامعه بشری را در سطوح گوناگون در معرض تغییر قرار داده است. بر این مبنا مقاله­ی مذکور بر آن است که در ابتدا به واکاوی مفهوم جهانی­شدن، بستر زمانی آن، تعاریف جهانی شدن، مکاتب و رویکردهای مرتبط با این پدیده بپردازد. در ادامه مفاهیم امپریالیسم فرهنگی و رسانه­ای مورد مداقه نظری و علمی قرار می گیرند و پس از آن نویسنده به نسبت و به­عبارت دیگر پیوند میان جهانی­شدن و امپریالیسم فرهنگی - رسانه­ای می پردازد. بر این اساس جهانی­شدن و امپریالیسم (فرهنگی – رسانه­ای) به مثابه­ی مفاهیمی بین­المللی هم­راستا و هم جهت با یک­دیگر در نظر گرفته می شوند که در یک مسیر مشترک گام بر می­دارند و هدف آن گسترش و صدور ارزش­ها، باورها و اولویت­های سبگ زندگی کشورهای مسلط در جهان جهت تسخیر افکار عمومی سایر کشورها می­باشد. این مفاهیم دو روی یک سکه هستند که در جهت همگون سازی، یکپارچه­سازی و یکسان­سازی دیگر فرهنگ­ها حرکت می­کنند و هدف آن­ها تضعیف فرهنگ­های بومی و محلی و استحاله آن­ها در فرهنگ جهانی است. در انتهای این نوشتار نیز نویسنده در پاسخ به مشکلات متعدد بین­المللی در قرن 21 در نظام جهانی به­عنوان پیشنهاد این موضوع را عنوان می­کند که امروزه در عصر نوین اطلاعاتی و ارتباطی، فرایند جهانی­شدن نیازمند بازسازی و آرایش مجدد بر اساس تنوع و تکثرهای فرهنگی و اجتماعات محله­ای و منطقه­ای می­باشد؛ به گونه­ای که هر یک از فرهنگ های مذکور به مثابه­ی یک کنشگر و یا بازیگر بتوانند در عرصه و صحنه بین­المللی و جهانی به ایفای نقش و جایگاه فرهنگ خود بپردازند و همچنین توانایی ارائه و انتقال مداوم سرمایه­ی فکری و فرهنگی خود به دیگر فرهنگ­ها را داشته باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کاوشی نظری پیرامون پدیده جهانی‌شدن و امپریالیسم فرهنگی- رسانه‌ای: یکسان‌سازی و همگونی فرهنگی

جهانی­شدن پدیده­ای است که از دهه­های پایانی قرن بیستم و سال­های آغازین قرن بیست و یکم بر مسائل جهانی، ملی و حتی فردی سایه افکنده است. روند بی­وقفه­ی این پدیده تقریباً همه عناصر خرد و کلان جامعه بشری را در سطوح گوناگون در معرض تغییر قرار داده است. بر این مبنا مقاله­ی مذکور بر آن است که در ابتدا به واکاوی مفهوم جهانی­شدن، بستر زمانی آن، تعاریف جهانی‌شدن، مکاتب و رویکردهای مرتبط با این پدیده بپرداز...

full text

پویایی فرهنگی جهانی شدن، اسطوره‌های فرهنگی جهانی شدن

دوسناریوی قدرت مند در زمینه گفتمان عمومی پیامدهای فرهنگی جهانی شدن حکم فرماست.یکی ازآن‌ها سناریوی بسیارشایع ای است که جهانی شدن را به عنوان یکسان سازی فرهنگی معرفی می‌کند.(به طور مثال تئوری بنیامین باربر[1]به عنوان مک ورلد در مقابل جهاد[2]).در این سناریو جوامع ای که به لحاظ فرهنگی درجهان متفاوت اند،توسط کالاها،رسانه (ها)،ایده‌ها ونهادهای جهانی مورد تاخت وتاز قرار می‌گیرند ...

full text

جهانی شدن و تکثر فرهنگی

جهان امروز با دو وضعیت ظاهرا متعارض روبه روست: از یک سو شاهد ظهور شبکه ای از جنبش های سیاسی و فکری اقلیت های مذهبی، قومی، مهاجران، فمینیست ها، طرف داران حفظ محیط زیست و ... است که رفتار، عقاید و شیوه های زندگی و فرهنگ متفاوتی از فرهنگ مسلط جامعه ارایه می کنند و درگیر منازعه ای بزرگ تر بر سر شناسایی(recognition) هویت و تفاوت خود هستند. از سوی دیگر، جهانی شدن موجب درک نوینی از واقعیت جهان شده است...

full text

جهانی شدن وارتباطات فرهنگی

این مقاله براساس این باورکه فرایندجهانی شدن برصنعت ارتباطات استواراست به گفتار حاضرنگاهی داردبه جهانی شدن ورشدتکنولوژی های نوین ، رسانه وفرهنگ متأثر از آن –واژه جهانی بیش از چهارصد سال قدمت دارد اصطلاحاتی مثلازحدود 1960 رواج یافته واکنون ازنظر سرعت ووسعت به اوج خود رسیده است . Globalizing ،Globalize ،Globalizationاین اصطلاح نخستین باربرای طرح تحولاتی که در زمینه فعالیتهای اقتصادی پدید آمده بود،...

full text

نقد و بررسی جهانی شدن وتنوع فرهنگی

جهانی‌‌شدن با توسعه ارتباطات جمعی در گستره جهانی همراه است. درخصوص میزان و نوع تاثیراتی که جهانی‌شدن و ارتباطات جهان‌وطنی، در تحولات فرهنگی داشته، نظریه‌های گوناگونی وجود دارد که از جمله مهمترین آنها نظریه همگرایی فرهنگی و نظریه قطبی‌شدن فرهنگی است. از جمله مهمترین چالش‌های اصلی دراین حوزه مسئله رابطه تنوع‌ فرهنگی با جهانی شدن است. دراین راستا نوریس و اینگلهارت در پژوهشی این رابطه را در 95 کشور...

full text

جهانی شدن و تجارت کالاهای فرهنگی کشور

در این مقاله سعی شده است ضمن ارائه تصویری آماری از واقعیت‌های بازار جهانی فرهنگ، آن گونه که در گزارش‌های پژوهشی سازمان‌های معتبر جهانی انعکاس یافته،وضعیت صادرات کالاهای فرهنگی کشور درعرصه جهانی شدن مورد نقد و بررسی قرار دهد. از این رو، در بخش نخست این مقاله، با بررسی ادبیات موجود، تعاریف آن دسته از مفاهیمی از فرهنگ، که به شناخت دقیق‌تر و ژرف‌تر تجارت جهانی بازار فرهنگ کمک می‌کند و از آن مهم‌تر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات رسانه ای

ISSN 2008-9619

volume 10

issue شماره 2(پیاپی 29) 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023